Minder proefdieren

3V beleid

De Britse biologen William Russell en Rex Burch introduceerden in 1959 de 3 V’s – vervanging, vermindering en verfijning van dierproeven – in hun boek Principles of Humane Experimental Technique.


De Britse biologen William Russell en Rex Burch introduceerden in 1959 de 3 V’s – vervanging, vermindering en verfijning van dierproeven – in hun boek Principles of Humane Experimental Technique. Zij kwamen met de stelling dat wetenschap kan samengaan met aandacht voor dierenwelzijn. De basis voor het 3V-beleid. Het heeft zeker twintig jaar geduurd voordat de 3V’s de aandacht kregen die ze verdienen. Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw hadden veel instellingen en bedrijven in Nederland op vrijwillige basis een soort ethische toets van dierproeven.

Tegenwoordig moeten onderzoekers voortdurend rekening houden met het 3V-beleid bij het opzetten en uitvoeren van dierproeven. Het gebruik van proefdieren wordt hierdoor teruggedrongen en hun kwaliteit van leven verbeterd:

  • vervanging: een proef (gedeeltelijk) uitvoeren zonder proefdieren.
  • vermindering: een proef uitvoeren met minder proefdieren.
  • verfijning: een proef zodanig opzetten dat de proefdieren zo min mogelijk last ondervinden

Vervanging

Onder vervanging vallen methoden die helemaal of gedeeltelijk proefdiervrij zijn:

  • onderzoek met een ‘lagere’ diersoort: het gebruik van ongewervelde dieren (zoals fruitvliegjes) in plaats van gewervelde dieren. Ongewervelde dieren hebben een zeer eenvoudig zenuwstelsel waardoor zij vermoedelijk geen pijn ervaren.
  • onderzoek op slachthuismateriaal.

Vermindering

Bij vermindering gaat het om het terugdringen van het aantal proefdieren in een onderzoek. Voorbeelden hiervan zijn:

  • delen van dieren: bijvoorbeeld door bepaalde delen uit het lichaam van een proefdier voor de ene proef te gebruiken en andere lichaamsdelen voor een andere proef.
  • beter statistisch ontworpen studie: door nauwkeurig te berekenen hoe je met zo min mogelijk dieren toch betrouwbare resultaten kunt behalen.
  • betere kwaliteit van dieren: bijvoorbeeld door gebruik te maken van genetisch gemodificeerde muizenstammen, waardoor de muizen beter vergelijkbaar zijn.

Verfijning

Bij verfijning gaat het erom de proef zodanig op te zetten dat het welzijn van de dieren zo min mogelijk wordt aangetast. Het zal nog lang duren voordat onderzoekers dierproeven totaal kunnen vervangen door proefdiervrije methoden. Daarom is er veel aandacht voor de verfijning van het dierexperimenteel onderzoek. Dit geldt zowel voor, tijdens als na afloop van het experiment.

Deel deze pagina